Ishemijska bolest srca: simptomi, uzroci i liječenje

Ishemijska bolest srca obuhvata različita stanja koja nastaju usljed smanjenog protoka krvi i kiseonika do srčanog mišića. Najčešći oblik ishemijske bolesti srca je koronarna bolest srca, koja se karakteriše suženjem ili blokadom koronarnih arterija koje snabdjevaju srce krvlju, kiseonikom i hranljivim materijama.

Ishemijska bolest srca je vodeći uzrok smrti širom svijeta. Veliki broj ljudi širom svijeta umire od srčanih oboljenja, uključujući koronarnu bolest srca. Ishemijska bolest srca takođe može dovesti do srčanog udara. Srčani udar se javlja kada protok krvi do srčanog mišića potpuno prestane, obično zbog potpune blokade koronarnih arterija.

Iako se srčani udar često povezuje sa muškarcima, žene takođe mogu biti izložene riziku od srčanog udara usljed ishemijske bolesti srca. Kod žena, simptomi srčanog udara mogu biti drugačiji i često su manje prepoznati.

Ishemijska bolest srca ima veću vjerovatnoću da se razvije kod osoba sa određenim faktorima rizika kao što su pušenje duvana, nezdrava ishrana, fizička neaktivnost, visok krvni pritisak, dijabetes i povišen nivo holesterola. U većina slučajeva se ishemijske bolesti srca može spriječiti ili kontrolisati promjenama u načinu života, kao što su zdrava ishrana, redovna fizička aktivnost, prestanak pušenja i upravljanje stresom. Genetika takođe igra ulogu u razvoju ishemijske bolesti srca. Ako imate bliskog srodnika sa srčanim oboljenjem, povećava se vjerovatnoća da ćete i sami biti izloženi riziku.

Neki od najčešćih oblika ishemijske bolesti srca uključuju:

• Stabilna angina pektoris: Ovo je stanje koje se karakteriše periodičnim napadima bola u grudima ili nelagodnosti, obično prouzrokovanim fizičkim naporom ili emocionalnim stresom. Simptomi obično nestaju sa odmorom ili uzimanjem lijekova.
• Nestabilna angina pektoris: Ovo je ozbiljno stanje koje se javlja kada se koronarne arterije suže ili blokiraju, što dovodi do nedovoljnog snabdjevanja srčanog mišića krvlju i kiseonikom. Simptomi su često intenzivniji i duže traju nego kod stabilne angine.
• Srčani udar (infarkt miokarda): Ovo je hitno stanje koje nastaje kada jedan od koronarnih arterija bude potpuno blokiran, sprečavajući dotok krvi u određeni dio srčanog mišića. To dovodi do oštećenja srčanog tkiva. Simptomi uključuju jak bol u grudima, kratkoću daha, mučninu, povraćanje, znojenje i vrtoglavicu.
• Koronarna arterijska bolest: Ovo je opšti termin koji se koristi za označavanje svih oblika bolesti koronarnih arterija, uključujući stabilnu anginu, nestabilnu anginu i srčani udar.

Važno je napomenuti da ova lista nije iscrpna i da postoji niz drugih stanja i oboljenja koja mogu biti dio ishemijske bolesti srca. Uvijek se trebate konsultovati sa stručnim medicinskim osobljem kako biste dobili tačnu dijagnozu i odgovarajući tretman.

Simptomi ishemijske bolesti srca

Ovo su samo neki od simptoma koji mogu ukazivati na ishemijske bolesti srca:

• Bol ili nelagodnost u grudima (angina pektoris)
• Kratak dah ili otežano disanje
• Umor i slaba izdržljivost
• Nepravilan srčani ritam (aritmija)
• Vrtoglavica ili gubitak svijesti
• Hladan znoj
• Mučnina ili povraćanje

Uzroci ishemijske bolesti srca

Neki od uzroka ishemijske bolesti srca su navedeni u listi ispod:

• Ateroskleroza (suženje arterija usled nakupljanja plaka)
• Pušenje duvana
• Visok krvni pritisak (hipertenzija)
• Povišen nivo holesterola u krvi
• Dijabetes
• Pretilost
• Fizička neaktivnost
• Genetska predispozicija
• Stres
• Starost
• Pol (muškarci imaju veći rizik od žena)

Liječenje ishemijske bolesti srca

Liječenje ishemijske bolesti srca zavisi od ozbiljnosti stanja, prisutnih simptoma i individualnih faktora rizika. Uobičajene terapije uključuju:

• Promjene u načinu života: Promjena ishrane, povećanje fizičke aktivnosti, prestanak pušenja i kontrola nad stresom.
• Lijekovi: Antitrombocitni lijekovi, statini, beta-blokatori i nitroglicerin se mogu koristiti za smanjenje simptoma, kontrolu faktora rizika i sprečavanje komplikacija.
• Koronarna intervencija: U težim slučajevima, koronarna angiografija i perkutana koronarna intervencija (postavljanje stenta) ili koronarna bajpas operacija mogu biti neophodni da bi se obnovio normalan protok krvi do srca.

Važno je da se liječenje ishemijske bolesti srca individualizuje za svakog pacijenta u skladu sa njihovim specifičnim potrebama i preporukama medicinskog tima.